Bir uçuş sırasında insanı ürperten her şey, titreyen yiyecekler, uçağın gövdesinin sallanması, başınızın üzerinde yerinden oynayan bagajların gürültüsü ve ani değişimler..
Kısacası türbülans, hepsinden daha da korkunç olanıdır. Herkesin korktuğu bu türbülans gerçekten korkmamızı gerektiren bir olay mı? Bir uçağın binlerce fit aşağıya düşmesine neden olabilir mi?
Buna geçmeden önce ‘Türbülans’ ne demektir ondan bahsedeyim.
Türbülans Nedir?
Uçağın uçabilmesi için hava akışının da normal olması gerekir. Ancak hava akışında bozulma varsa uçakta sallanmalar titremeler meydana gelir.
Ayrıca türbülans şiddetine göre, uçağın irtifa kaybetmesine ve bulunduğu fitten daha aşağı düşmesine sebep olur.
Bazı hava olayları sonucunda hava akımları bozulabilir ve hava boşlukları oluşabilir. Bu durumlarda da türbülans yaşanabilir.
Yani ‘Türbülans‘ hava akışının bozulması, havada farklılıkların meydana gelmesi ve uçağın fit kaybetme halidir.
Türbülanstan Gerçekten Korkmalı Mıyız?
Hava ve su gibi sıvılardan bahsederken, türbülans sıvının hızındaki ve basıncındaki hızlı değişiklikleri ifade eder. Daha teknik bir ifadeyle, türbülans meydana geldiğinde atalet kuvvetleri viskoz kuvvetlere hakim olur.
Türbülans sıklıkla, sigaradan yükselen dumandan atmosferik sirkülasyona kadar çeşitli şekillerde ortaya çıksa da Türbülans terimi uçak yolcularının kafasında her zaman özel bir korku uyandırır.
Bir uçaktaki türbülansa esas olarak jet akışlarının, düzensiz rüzgar bölgeleri oluşturan daha yavaş hareket eden rüzgarlarla etkileşimi neden olur.
Pilotlar göremediği için bu tür bir türbülansa ‘Berrak hava türbülansı’ (CAT) adı verilir.
Diğer durumlarda bir uçak fırtınalı havalarda veya fırtına sırasında türbülansa çarpabilir.
Daha büyük bir uçağın arkasından gelen daha küçük bir uçak da türbülans yaşayabilir.
Temel olarak bir uçak hakim rüzgarların normal davranmadığı bir bölgeye girdiğinde bir miktar darbeyi sürdürmesi kaçınılmazdır.
Türbülans vakaları yolcuları dua etmeye yönlendirse de aslında türbülansın gerçek manada bir uçağı düşürebilmesi çok nadirdir.
Uçak türbülansı 3 kategoriye ayrılır:
1 Hafif
2. Orta
3. Şiddetli
1.Hafif türbülans.
Uçağın birkaç fitlik irtifa kaybından ibarettir. Bu durum, çocuklar ve sık uçmayan insanlar için biraz korkutucu olsa da hafif türbülans rutindir ve küçük rahatsız edici halden başka bir şey değildir.
2.Orta derecelik türbülans.
10-20 fitlik bir yükseklik sapmasına neden olabilir ve bu hal 10-15 dk sürebilir. Bu sık uçuş yapan yolcuları bile sinirlendirir ve içeceklerinin dökülmesine neden olabilir. Güvenlik için, yolculara emniyet kemeri takmaları tavsiye edilir.
3.Şiddetli türbülans.
Türbülansın en kötü halidir ve uçağın 80-100 fit arası düşmesine neden olurken, gövdede önemli bir tıkırtı sesi duyulabilir.
Şiddetli türbülansta pilotların ayrıca uzaklaşmak için acil düzeltici eylemlerde bulunması gerekir.
Şiddetli türbülans kemikleri kırabilir, yaralanmalara sebep olabilir ve hatta nadir durumlarda ölümcül yaralara yol açabilir, bunların tümü basit güvenlik önlemleri takip edilerek önlenebilir.
Neyse ki uçağın şiddetli türbülansa girme şansı yok denecek kadar azdır, aslında çoğu pilot hatta pilotlar, uçuş kariyerleri boyunca ciddi türbülanslarla karşılaşmazlar bile.
Ayrıca modern uçaklar zorlu hava koşullarına dayanacak şekilde üretilmiştir.
Uçakların dış yüzeyinin ciddi hasar gördüğü ancak iç gövdenin sağlam olduğu durumlar olmuştur.
Türbülansa giren uçağı, engebeli bir yolda araba sürmeye benzetebiliriz.
Son olarak, evet türbülans yolcular için ne kadar sinir bozucu bir durum olsa da, onların güvenliğini değil de sadece konforunu etkiler.
