Plastikler uzun süredir bizimle beraberler ve neredeyse günlük hayatta her yerde kendileriyle karşılaşabiliyoruz. 2025 yılında yapılmış olan çalışma gösterdi ki plastikler artık sadece hayatımıza girmekle kalmayıp aynı zamanda kemiklerimize bile yerleşmiş durumda.
Brezilya merkezli bir araştırma ekibi, 60’tan fazla bilimsel çalışmayı inceleyerek mikroplastiklerin kemik dokusunda biriktiğini ve bu birikimin hücresel hasara, iltihaplanmaya ve oksidatif strese yol açabileceğini beraberinde de birçok hastalığa kapı açtığını bildirdi.
Mikroplastikler, genellikle 5 milimetreden küçük plastik parçacıklarıdır ve çevremizdeki hemen hemen her şeyde bulunabiliyorlar; hava, su, gıda ve hatta tozda. Bu parçacıklar, solunum, yutma veya deri yoluyla vücuda girebilir.
Araştırmalar, mikroplastiklerin kan dolaşımı veya lenf sistemi aracılığıyla kemiklere ulaşabileceğini ve burada birikerek kemik iliği kök hücrelerinin işlevini bozabileceğini açıkladı.
Bu durum, osteoklast adı verilen ve kemik dokusunu parçalayan hücrelerin sayısının artmasına neden olabilir. Sonuç olarak, insan kemik yapısının zayıflamasına hatta kırıklara bile sebep olabilir.
Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde, mikroplastiklerin kemik yapısını olumsuz etkilediği gözlemlenmiş. Özellikle zebrafish gibi organizmalarda, kemik deformiteleri, zayıf kemik kalitesi ve nesiller arası etkiler gibi bulgular gözlenmiş.
Mikroplastiklerin insan kemiklerinde birikmesi, çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu etkiler arasında kemik erimesi (osteoporoz), kemik zayıflaması ve kırık riskinin artması yer almaktadır. Ayrıca, mikroplastiklerin hücre yaşlanmasını hızlandırabileceği ve iltihaplanmaya neden olabileceği de bildiriliyor.
Her alanda olan plastikleri hayatımızda az da olsa azaltmaya özellikle de içecek yiyecek gibi ürünlerde plastik aparatlar yerine cam tercih etmeye özen göstermeliyiz.
Plastik bir bardak yada herhangi bir aparat kullanıyorsak özellikle sıcak ile temas etmemesine özen gösterebilirsiniz. Plastikler sıcakta çözünerek vücudumuzda daha çok birikime sebep olabilir.
19 Ekim 2025 10:06 pm