Günümüzde dijital metinlerin kalitesini belirleyen en önemli unsurlardan biri, noktalama işaretlerini doğru ve yerinde kullanabilmektir. Bunlardan biri de kesme işareti (’). Peki, kesme işareti nedir, neden kullanılır ve en önemlisi klavyede nasıl yapılır?
Kesme işareti, Türkçede özellikle kelime köküne gelen eklerin kökten ayrılmasını göstermek için kullanılır. Mesela; İstanbul’un havası
Burada görüldüğü “İstanbul” gibi özel isimlere gelen ekler, kesme işareti ile kökten ayrılır. Bu, hem okuma kolaylığı sağlar hem de yazının profesyonel görünmesine yardımcı olur.
Kesme İşareti ile Benzer Görünen Farklı İşaretler
Önemli bir nokta: Kesme işareti, apostrof (’) ile aynı görünür fakat bilgisayarda ve yazılı metinlerde bazen karışıklığa yol açabilir. Kesme işaretini, tırnak işaretlerinden veya virgülden ayırt etmeniz de önemli.
Kesme işareti: ’ (tek tırnak, sağdan hafif eğimli)
Tek tırnak işareti (quote): ‘ (daha düz)
Virgül: , (virgül farklıdır ve farklı yere basılır)
1. Windows Kullanıcıları İçin Kesme İşareti
Klavye Kısayolu:
Eğer Türkçe Q klavye kullanıyorsanız, genellikle kesme işareti doğrudan ‘ tuşu ile yazılır. Bu tuş, genelde Enter tuşunun hemen solunda bulunur. Ancak bu tuş bazen tek tırnak işareti verir.
Shift + 4 tuşlarına basarsan kesme işaretini (‘) yapabilirsin.
İngilizce Q klavyede: Kesme işareti genellikle Shift + ‘ (yani, tırnak işaretinin olduğu tuş) ile yapılır.
Alternatif olarak: Eğer bunlar işe yaramadıysa, Alt tuşuna basılı tutup sayısal tuş takımından 39 yazabilirsin (Windows’ta).
Kesme işareti ile tek tırnak arasında ince farklar olabilir ama günlük kullanımda ‘ tuşu yeterlidir. Daha profesyonel yazılar için Unicode karakter kodları tercih edilir.
Unicode ile Kesme İşareti Yapımı:
Alt tuşuna basılı tutun, sayısal tuş takımından 0146 yazın ve bırakın (Alt + 0146). Bu, doğru “’” işaretini üretir.
Alternatif olarak, Word ve bazı gelişmiş metin editörlerinde otomatik olarak ‘ → ’ dönüşümü yapılabilir.
2. Mac Kullanıcıları İçin Kesme İşareti
Klavye Kısayolu:
Mac’te Option + Shift + ] tuşlarına birlikte basarsanız kesme işareti (’) elde edilir.
Karakter Görüntüleyicisi:
Eğer kısa yol aklınızda kalmazsa, ekranın üst menüsünden “Edit > Emoji & Symbols” veya Control + Command + Space ile karakter görüntüleyicisini açıp kesme işaretini aratabilirsiniz.
3. Mobil Cihazlarda Kesme İşareti
iOS ve Android
Klavyede ‘ tuşuna uzun basarsanız, seçenekler arasında kesme işaretini bulabilirsiniz.
(Özellikle iOS otomatik olarak düzeltebilir.)
Kesme işaretinin doğru kullanımı, yazılarınızın daha profesyonel olmasını ve okuyucunun metni daha kolay anlamasına yardımcı olur. Klavyede ‘ tuşu genellikle işinizi görür, ama daha temiz bir görünüm için Unicode karakterlerini veya Mac kısa yollarını tercih edebilirsiniz.
Teknoloji sayesinde artık her cihazda doğru kesme işaretini kolayca yapabiliyoruz; önemli olan doğru yerde ve doğru şekilde kullanabilmek aslında. Bu küçük ama önemli işaret, elbette yazılarınızın kalitesini artıracaktır.