Bilim

Kar Nedir? Kar Taneleri Nasıl Oluşur?

Uzun bir süredir İstanbul’a kar yağsa diye beklerken meteoroloji son günler için kar yağışı açıklaması yapmıştı. Açıkçası ben yine yağmaz çok diye düşündüm ama gerçekten bu sefer güzel yağdı.

Kar yağışı her yaştan insanı mutlu eden bir hadise. Yaşadığımız yerleri beyaza bürünmüş görmek bize mutlu hissettiriyor.

Peki bizi mutlu eden bu hava durumu nasıl oluşur? Kar taneleri neden birbirine benzemez gelin birlikte bakalım.

Kar nedir?

Pamuklara benzettiğimiz kar, aslında su buharı donduğunda oluşan yağış halidir. Donmuş yağmur değildir, bulutlarda oluşan buz kristalleşmesidir.

Sıcaklıklar 0°C’nin (32°F) altına düştüğünde ve atmosferde yeterli miktarda nem olduğunda, su buharı sıvı aşamasından geçmeden doğrudan buza yoğunlaşır.

Bir buz kristali oluştuğunda, çevredeki havadan ek su buharını emer ve dondurur, bir kar kristali haline gelir ve daha sonra Dünyamıza süzülerek iniş yapar.

Kar taneleri nasıl oluşur?

Görmüş olduğumuz muhteşem güzellikteki kar tanesi, aşırı soğuk bir su damlasının gökyüzündeki bir polen veya toz parçacığının üzerine donmasıyla birlikte oluşmaya başlar.

Bu bir buz kristali oluşturur. Buz kristali yere düşerken, su buharı birincil kristalin üzerine donarak yeni, farklı kristaller oluşturur.

İlgili Yazı

Kar tanelerini oluşturan buz kristalleri simetriktir. Çünkü kristalin su moleküllerinin önceden belirlenmiş alanlarda düzenlenerek altıgen bir kar tanesi oluşturmasıyla meydana gelir ve desen oluşur.

Sonuç olarak, buz kristalinin temel şeklini oluşturan şey, bir kristalin sıcaklığı ve daha az ölçüde havanın nemidir. 23 derecede uzun iğne benzeri kristaller 5 derecede ise düz ve levha benzeri kristaller görürüz.

Kar tanesinin tek bir kolunun karmaşık şekli, düşerken tüm buz kristalinin deneyimlediği atmosferik koşullar tarafından belirlenir.

Bir kristal bir şekilde kollar oluşturmaya başlayabilir ve ardından dakikalar veya hatta saniyeler sonra, çevredeki sıcaklık veya nemdeki küçük değişiklikler kristalin başka bir şekilde büyümesine neden olabilir.

Altıgen şekil her zaman korunsa da, buz kristali yeni yönlere doğru dallanabilir. Her kol aynı atmosferik koşulları deneyimlediği için kollar aynı görünür.

Kar Taneleri Neden Birbirinin Aynı Değildir?

Bunun nedeni, her bir kar tanesinin gökyüzünden yere doğru biraz farklı yollar izlemesi sebebi ve bu nedenle yol boyunca biraz farklı atmosfer koşullarıyla karşılaşmasından dolayıdır.

O yüzden hepsi benzersiz görünürler. Birçok farklı desenler oluştururlar.

Bu kar tanelerinin birbirine benzemediğini gösteren ve koleksiyon yapan ilk kişi Wilson Bentley’dir. Bir kameraya takılı mikroskop aracılığıyla kar tanelerini net şekilde fotoğrafladı. 5.000’den fazla koleksiyondaki kar tanelerinin hiçbirinin birbirine benzemiyor oluşu insanları şaşırtan bir bilgi olmuştu.

Bu gönderi en son şu tarihte değiştirilmiştir 20 Şubat 2025 11:50 pm

Rüveyda Koç