Silmiş olduğunuz bir dosya aslında sabit diskten kaldırılmaz. Ancak dosyanın kaplamış olduğu alan yeni verilerin yazılması için kullanılabilir olarak işaretlenir. Eğer ki bu alana yeni veri yazılmazsa sildiğiniz dosya bir dosya kurtarma programı kullanılarak kurtarılabilir.
Bilgisayarınızdan, laptopunuzdan artık işinize yaramadığını düşündüğünüz bir dosyayı sildiniz. Sildiğinizde bu dosyanın geri dönüşüm kutusunu gittiğini biliyoruz.
Ancak biz çöp kutusunu da tamamen boşalttığımızda ne olur? Veri kalıcı olarak mı silinir? Yoksa çok derinde bir yerlerde saklı mıdır? Bu ve benzer sorulara yanıt vermeden önce bilgisayarın belleğini kısaca hatırlamamız gerekiyor. Bilgisayarların hafızasının insanların hafızasına benzer yönleri vardır.
Uçucu ve Yardımcı Bellek
Uçucu bellek tahmin ettiğiniz üzere kalıcı olmayan uçucu bir bellek türüdür. Bu bellek yalnızca bilgisayarınız açıkken işlevseldir. Bilgisayarınızı kapattığınızda bu bellek kaybolur. Uçucu bellek için sınıflandırılan iki bellek vardır bunlar RAM ve ROM’dur.
RAM; Rastgele erişimli bellek anlamına gelir ROM ise, yalnızca okuma belleği anlamı taşır.
RAM’in işi, CPU için kolayca erişilebilen belleği depolamaktır.
Bunlar mesela tarayıcınızda açık olan birden fazla sekme, word dosyaları gibi uygulamalar açıksa depolar. Yardımcı belleğin aksine RAM güç sağlanana kadar belli süre belleği tutamaz.
Yardımcı bellek; harici bellek, statik bellek gibi başka isimlerle de anılır. Bu kullanıcıların verilerinin büyük kısmanın depolanacağı bellek biçimidir.
Yardımcı belleklerin çoğu ferromanyetik bellekten oluşur. Ferromanyetik eleman, içinde dağınık manyetik kutuplar bulunan elemandır.
Bunlar manyetik dipollerin belirli yönelimde mıknatıslanmasıyla depolanır. Bu yapılınca, bilgisayara geri dönüp kullanıcı ihtiyaç duyduğunda bu kalıcı verileri alabilir.
SSD’ler, flaş belleğe benzer. Kullanıcılar için veri depolama ve alma açısından çok hızlıdırlar ve günümüzde en çok tercih edilen bellektir.
Silinen Dosyalar Nerede?
Yaygın ve yanlış bir anlayış var; bir şeyi silerseniz direk ortadan kaybolur gibi düşünülebiliyor. Ancak bir dosyayı sildiğiniz zaman sabit diskten aniden yok olmaz.
Windows işletim sistemine baktığımız zaman, Windows sabit diskte bulunan tüm dosyaları takip eder. Bu işaretleyicilerin yardımıyla yapılır.
Sabit diskte yer alan her klasör veya dosyanın, Windows’a, belirli olan dosyanın nerede bulunduğunu söyleyen bir işaretçisi vardır.
Bir dosyayı sildiğiniz zaman Windows işaretçiyi kaldırır ve klasör konumu durumunu kullanılabilir olarak değiştirir.
Dosyanın sistemi açısından, İşletim Sisteminde dosya artık Sabit Diskte bulunmaz ve dosyayı içeren sektör boş alan olarak kabul edilir hale gelir.
Ancak büyük bir ayrıntı var: Windows işletim sistemi mevcut yerlere yeni verileri yeniden yazana kadar dosya hala mevcuttur ve büyük ölçüde kurtarılabilir.
Bu silinmiş olan dosyaları kurtarabilmek için sabit sürücüyü tarayan ve bunları geri yükleyebilen dosya kurtarma programları var.
Tamam bunları anladık ancak bilgisayarımız neden direk dosyaları silmiyor diye düşünebiliriz, cevabı basit.
Bir işaretçiyi silmek, belirli yerde bulunan tüm verileri silmekten çok daha hızlıdır. Örneğin, fark ettiyseniz, 10 GB’lık bir dosyayı silmek, 10 GB’lık bir dosyayı yazmaya kıyasla neredeyse anında gerçekleşir.
10 GB’lık bir dosyayı silmek, onu yazmak kadar zaman alır. Gerçekten silindiği zaman, kendisine doğru bir işaretçisi olmayan bir sektörün (silinmiş dosya) üzerine yeni veriler yazıldığında gerçekleşir. Bu bilgilerin hepsi belleğin sabit diskte nasıl işlendiğiyle ilgiliydi.
Ancak SSD’ler farklı çalışırlar. SSD’de bulunan bellek sektörü, flaş hücresi olarak bilinir.
Bir SSD kullandığınız zaman dosyalar, içinde bulunan işletim sisteminden bağımsız olarak anında silinir.
Bir SSD’de, veriler flaş hücresinde bulunan mevcut verilerin üzerine yazılamaz. Verileri yazmak için yapılması gereken şey, flaş hücresindeki verilerin silinmesidir.
Bu nedenle, bir dahaki sefere bir dosyayı sildiğinizde, bir SSD’niz yoksa, sabit diskinizde bir yerlerde hala beklediğini unutmayın.
Sildiğiniz dosya bir yere gitmiyor, cihazda duruyor. Ancak silinen dosyanın kapladığı alan yeniden kullanıma açılıyor.