İnceleme masamızın yeni konuğu ROG STRIX X870-E Gaming Wi-Fi anakart. AM5 platformunu destekleyen yeni anakartın özellikleri, yapay zeka artısı ve merak edilen tüm detayları.
AMD Ryzen 9000 serisine merhaba dedik. Yeni nesil işlemcilerin pazardaki yerini almasıyla beraber tabii ki yeni anakart modelleri de boy gösterdi. Bugün inceleme masamızın konuğu olacak ASUS ROG STRIX X870-E Gaming Wi-Fi serisi de bu yeni anakart modelleri içerisinde en iddialı olan serilerden biri.
Yeni nesil dedik ama anakartın AM5 platform ile geldiğini ve bu sayede Ryzen 8000 ve Ryzen 7000 serisi için de uyumlu olduğunu belirtelim ve geçelim incelememizin detaylarına.
Anakart asarımı, çoğu kullanıcı için önemli görülmüyor. Zira anakart ekran kartı, sistemin soğutucusu ya da RAM’lerinin gerisinde kalıyor. Aksine anakart tasarımına da önem veren ve sistemini toplarken gösterişli bir kart arayan kullanıcıların sayısı da azımsanmayacak kadar fazla.
ROG STRIX X870-E Gaming Wi-Fi gibi bir anakarttan söz ediyorsak, tasarımın da sizin için önemli olduğunu düşünebiliriz. Peki kartın tasarımı nasıl?
Tasarım kısmını iki ayrı şekilde değerlendirmek gerekecek. Birincisi anakartın genel tasarım yapısının göze ne kadar hoş geldiği. İkincisi ise anarkartın ne kadar işlevsel bir tasarım yapısı sunduğu.
İlk kısımdan başlayacak olursam, yeni ASUS anakart gerçekten göze hitap edecek bir model. Kartta çok geniş soğutma bloklarına yer verilmiş. Yine aynı şekilde VRM soğutma bloğu da oldukça geniş ve hemen bu bloğun üzerinde ROG logosunun içerisinde bir aydınlatma alanı var.
Bu alanda RGB aydınlatma desteği sunuluyor. Yazılım üzerinden düzenlemeler yaparak, aydınlatmayı değiştirebiliyor ya da efektler üzerinde düzenlemeler yapabiliyorsunuz.
Yine hem VRM üzerinde hem de diğer soğutucu bloklar üzerinde çeşitli yazılara da yer verilmiş. Açıkçası karşıdan baktığınız zaman bu yazılarla beraber çok şık bir görüntü sunulduğunu söyleyebiliriz.
Tasarımda İşlevsellik Kısmı
Çoğu kullanıcı için bu kısmın daha önemli olduğunu düşünüyorum. Zira kart üzerinde yapılan bazı düzenlemeler, bileşenlerin takılıp çıkarılması gibi kontrolleri oldukça kolaylaştırmış. İşlevselliği öne çıkaran bu dokunuşları ayrı ayrı değerlendirmeye alacağım.
M.2 Q-Latch: M.2 SSD takılırken, ek bir sabitleme vidası ile uğraşmanıza gerek kalmıyor. Kart üzerinde yerleştirilen minik bir soket, ileri geri yapılarak SSD’nin sabitlenmesi sağlanıyor.
M.2 Q-Slide: Kullanacağınız SSD’nin boyuna göre bir ayarlama yapmanızı sağlıyor. Kaydırmalı minik aparatı kullanarak, taktığınız SSD’nin boyutuna göre slotu ayarlayabiliyorsunuz.
M.2 Q-Release: SSD bloğunun hemen yanında dışa doğru hafif çıkık bir buton bulunuyor. Bu butonu kullanarak, tek tuş ile anakartın SSD soğutucu bloğunu kaldırabiliyorsunuz.
PCIE Slot Q-Release Slim: Ekran kartınızın çok kolay bir şekilde çıkarılmasını sağlıyor. Herhangi bir ek butona ya da kontrol çubuğuna ihtiyacınız kalmadan, ekran kartınızı direkt olarak soketten sökebiliyor ya da takabiliyorsunuz.
Q-Antenna: Bu kısmı tasarımdan daha çok işlevsellik olarak gösterebiliriz. Wi-Fi desteği için anten kullanmak istediğiniz zaman tek hamlede anteni takabiliyorsunuz.
ROG STRIX X870-E Gaming Wi-Fi Soğutma Sistemi
Tasarım bölümünü bitirmeden önce soğutma çözümleri konusunda atılan adımları da bir inceleyelim. Zira burada da kartın pasif soğutma açısından önemli artıları var.
İlk dikkat çeken kısım VRM soğutma blokları. Oldukça geniş bir VRM bloğu kullanan ASUS, haliyle doğrudan soğutma performansının da yükselmesini sağlamış. Burada ısı borusu ile bağlanmış olan iki adet büyük VRM soğutma bloğunun kullanıldığını görüyoruz. Kesintisiz güç için burada kullanılan soğutma sisteminin önemli olduğunu belirtelim.
Bunun dışında yonga setinde geniş bir soğutucu blok kullanıldığını ve 3 adet M.2 soğutma bloğuna yer verildiğini görmekteyiz. Ayrıca bu 3 soğutma bloğunun dışında üst kısımda M.2 combo-sink blok kullandığını da ekleyelim. Hemen üst kısımda kullanılan bu soğutma bloğunun gri rengi ve üzerinde yer alan ROG STRIX yazısı da dikkat çekici.
Kart üzerinde, sistemde kullanılacak olan soğutma birimleri için ayrılmış olan 5 adet 4 pinli PWM kasa fanı başlığı ve yine standart olarak AIO pompa başlığının bulunduğunu da eklemiş olalım.
Yeni anakart modelinin tasarımını ve tasarımsal anlamda sunmuş olduğu işlevsel özellikleri ele aldık. Şimdi öne çıkan teknik detaylardan bahsetme zamanı geldi. Yeni nesilde bir AI logosu var. Bunun da ne anlama geldiğini açıklamak gerekecek. Zira artık anakartlarda da yapay zeka özellikleri öne çıkacak gibi gözüküyor.
Güç Çözümü
ROG STRIX X870-E Gaming Wi-Fi, yeni nesil işlemcileri rahatlıkla besleyebilecek bir güç aşamasıyla geliyor. VRM’de, her biri 110A’lık olmak üzere 18 + 2 + 2 yapısına yer veriliyor.
Ayrıca bobinler ve kapasitörlerin, yüksek güce dayanması adına sektördeki en dayanıklı malzemelerden üretildiğini de eklemiş olalım.
Burada ek bir not da eklemek gerekecek. ROG STRIX X870-E Gaming Wi-Fi modelinde güç kaynağından gelen güç kablolarının takıldığı bölümde çift procool II bağlantı noktaları kullanılmış.
Bu bağlantı noktalarında metal bir kılıfa yer veriliyor ve haliyle ısı dağıtımı da iyileştirilmiş oluyor. Ayrıca burada kullanılan malzeme sayesinde elektriksel öz direncin düşürüldüğünü de ekleyelim.
Bellek Desteği Konusu
Yeni anakart modelinde bellek konusunda da son neslin kriterleri karşılanıyor. Bellek hız aşırtma noktasında da serinin öne çıktığını belirtmek lazım.
ASUS bellek yuvalarında, nitropath DRAM adı verilen bir teknoloji kullanmış. Bu teknoloji sayesinde en verimli DDR5 bellek performansı elde edilebiliyor. Söz konusu sistemde yuvalarda daha kısa altın kaplamalı pinler kullanılıyor.
%39 oranında daha kısa olan altın kaplamaları pinler ile optimize edilmiş bir sinyal yolu var. Bu da frekansı 400 MT/s daha yüksek değerler sunmasını sağlıyor. Sizin anlayacağınız özellikle hız aşırtma gibi konularda daha iyi performans değerleri sunulabiliyor.
Bunun dışında toplamda 4 RAM slotuna yer verildiğini ve DDR5 belleklerde 8400+ MT/s gibi frekanslar desteklendiğini de belirtelim. Ayrıca tabii ki AMD EXPO ile de tam uyum var.
Bellek Desteği Konusunda Detaylar
Özellikle M.2 yuvaları için dikkat çekici artılardan söz edebiliriz. Zira anakartta PCIe 5.0 desteği öne çıkıyor. 3 adet M.2 SSD yuvasında PCIe 5.0 desteği var. Bu da demek oluyor ki 16 GB/s okuma ve yazma hızlarına kadar çıkılması muhtemel.
Bunun dışında geri kalan iki SSD yuvasında ise PCIe 4.0 desteği sunuluyor. Buradaki SSD birimleri de 8 GB/s okuma ve yazma hızları sunuyor.
Gelelim ekran kartı yuvasına. Ekran kartı yuvasında da PCIe 5.0 desteğinin sunulduğunu görmekteyiz. Sağlamlık konusunda da yeni yuva dikkat çekici derecede iyi bir performans gösteriyor. SafeSlot sabitleme braketlerine sahip olan yuvada, tasarım bölümünde de anlattığımız gibi kolay montaj artısı var.
ROG STRIX X870-E Gaming Wi-Fi için yapay zeka destekli bir anakart ifadesini kullanmıştık. Şimdi geldik yapay zeka konusuna. ASUS burada yapay zekayı önemli kontroller için kullanmış.
AI Cooling II: Yapay zeka destekli bir şekilde sistemin soğutma performansının en uygun seviyeye gelmesi için fanların dinamik bir şekilde ayarlanmasını sağlıyor.
AI Hız Aşırtma: Yapay zeka destekli Overclocking özelliği, soğutma sistemini ve işlemciyi algılayıp, sistem için en uygun olan yapılandırmanın belirlenmesini sağlıyor. Daha verimli bir hız aşırtma yapmış oluyorsunuz. Daha verimli ve daha kararlı.
AI Networking II: Yine yapay zeka desteğinin öne çıktığı özellik, sürekli olarak ağ performansının optimize edilmesini sağlıyor.
Yapay zeka merkezli olarak sunulan bu özelliklerin dikkat çekici derecede işleri kolaylaştırdığını söyleyebiliriz. En ideal ayarları en ideal verimle elde etmenizi sağlıyor.
Wi-Fi konusunda yeni nesle geçiş yapıldı. Wi-Fi 7 sayesinde 4,8 kata kadar daha yüksek Wi-Fi hızlarına yer veriliyor. 6 GHz bant genişliklerinin desteklendiğini de belirtelim.
ROG STRIX X870-E Gaming Wi-Fi Sıcaklık Dağılımı Testi
ROG STRIX X870-E Gaming Wi-Fi Bağlantı Seçenekleri
İncelememizin sonuna gelmeden önce, yeni anakart ve AMD’nin son seri işlemcisi AMD Ryzen 9 9900X modelini kullandığımız sistemimizin test sonuçlarına yer vereceğiz.
Hemen aşağıda yer alan tablolarda yeni anakart ile AMD Ryzen 9900X işlemcisinin neler yapabildiğini görebilirsiniz.
Yeni anakart, özellikle AM5 soketinde sınırları zorlamak isteyen kullanıcılar için iddialı bir anakart. Malzeme kalitesi, işlemciyi çok rahat besleyecek güç fazı tasarımı, soğutma çözümleri, PCIe 5.0 destekleri ve hız aşırtma destekleri iddialı.
Evet tüm bu özellikler güzel ve yeni dönemin ayak seslerini hissettiriyor. Tam da burada karşımıza büyük bir engel çıkıyor.
FİYAT! Ne yazık ki anakartın fiyatı oldukça yüksek. Kısa bir fiyat araştırması yaptığım zaman kartın 26-28 bin TL arasında fiyatlarla sunulduğunu gördüm. Tabii ki tercih meselesi ama bu fiyatlara satılan orta segment sistemler bile var. Fiyat konusu en büyük dezavantaj olarak karşımıza çıkıyor.
Yorumları Görüntüle
Hocam adresini verir misin? Kitap yollayacağım. Videolarında Dan dolayı sözünü çok kullanıyorsun. Videoya odaklanamıyorum!
Merhaba,
Öneriniz için teşekkür ederim. Açıkçası dikkat ettiğim bir husus değildi. Daha dikkatli olacağım.