Artık Kök Hücreden İnsan Embriyosu Oluşturulabilecek

Japonya’da bir hükümet etik paneli, insan kök hücrelerinden embriyo oluşturulmasına yönelik araştırmalara onay verdi. Yaşanan bu gelişme, insan deri hücrelerinden genetik olarak programlanarak elde edilen indüklenmiş pluripotent kök hücreler (iPS hücreleri, ekran teknolojisi olan IPS değil kafanız karışmasın) kullanılarak insan sperm ve yumurtası üretimine, bunların birleşimiyle embriyo yaratılmasına olanak tanıyor.

iPS hücreleri, embriyolardan elde edilen kök hücrelerin aksine etik açıdan daha kabul edilebilir sayılıyor. Çünkü doğrudan embriyolardan elde edilmiyor. Bu sebeple mevzubahis teknolojiyle yapılan araştırmalar pek de fazla tartışma konusu olmuyor.

İnsan Embriyosu Oluşturulabilecek Ama Bir Şartla

Japonya’daki etik panel bu tür embriyoların oluşturulmasına izin verirken belirli sınırlamalar da getirdi. Bunların başında, kültür süresinin en fazla 14 günle sınırlandırılması geliyor. Yani laboratuvarda üretilen embriyolar 14 günden fazla hayatta tutulmamak zorunda. Ayrıca bu embriyoların insan ya da hayvan rahmine yerleştirilmesi de kesin olarak yasaklandı.

Ek olarak araştırmacılardan sadece bilimsel amaçlarla kullanılacak sayıda embriyo üretmelerini ve bunları doğrudan insan gelişimine yönelik bir deney olmaktan ziyade karşılaştırmalı biyolojik analizler için kullanmaları isteniyor.

Şu ana kadar bilim insanları iPS hücrelerinden yalnızca sperm ve yumurtalar oluşturabildi. Yeni düzenlemeyle birlikte artık embriyo aşamasına da geçilebilecek. Bu gelişme uzmanlar tarafından özellikle kısırlık tedavileri ve kalıtsal hastalıkların anlaşılması açısından büyük bir adım olarak görülüyor.

Son olarak birkaç yıl önce farelerde yapılan deneylerde iPS hücrelerinden elde edilen sperm ve yumurtalarla başarılı şekilde yavru fareler dünyaya getirilmişti. Japon heyeti bunun gelecekte insanlar için de mümkün kılınabileceğini göz önünde bulunduruyor. Bu yüzden söz konusu embriyoların büyük bir dikkatle incelenmesinin gerektiğinin de altını çiziyor.