Her anakart üzerinde gördüğümüz ve küçük olmasına karşın kritik bir görev üstlenen bios pili hakkında geniş bir rehber oluşturdum. Bu başlık altında bios pili ne işe yarar? ve bios pilini sökersek ne olur? gibi detaylara bakacağız.
Bios pili ne işe yarar?
Aslında kendisi adından da anlaşılacağı üzere sıradan bir lityum pildir. Genelde tüm anakart üreticileri CR2032 kodlu pil tercih ederler ve anakarta hazır montajlı şekilde gelir.
Bu piller Basic Input / Output çipine sürekli güç sağlamak ile görevlidir. Bu sayede bilgisayarınız çalışmadığı zamanlarda bile tarih, saat ve bios ayarları gibi özelliklerin güncel kalmasını sağlar.
Hiç düşündünüz mü? Bir bilgisayarı 10 gün hiç açmayın. 10 gün sonra tekrar açtığınızda güncel tarih ve saatin devam ettiğini fark edersiniz. Bios pili düşük seviyeli güç tükettiği için, bilgisayar çalışmadığında bile arka planda kendini güncellemeye devam eder.
Bios pilini sökersek ne olur?
Toplamda 4 farklı hata ile karşılaşırsınız. Fakat bunların hiçbirisi kritik seviyede değildir. Yeni bir CR2032 kodlu bios pili satın alarak tekrar eski şekilde sistemi sağlıklı çalıştırabilirsiniz. Alabileceğimiz hatalar ise şu şekilde olur;
- Bilgisayarın tarih ve saati sıfırlanır: Her bilgisayarı açtığınızda sürekli tarihin yanlış olduğunu, güncellenmediğini ve hatta 1 Ocak 1970’den başlayan varsayılan tarihe geri dönüş sağlar. Özellikle bu tarihin sıfırlandığını görüyorsanız, bilin ki bios pili bitmiştir.
- BIOS üzerindeki tüm işlemler sıfırlanır: Mesela BIOS üzerinden fan ayarı, RAM XMP veya EXPO ayarı, Overclock ayarı ya da performans ayarı yaptınız. Bios pili bittiyse bu ayarlarınız sıfırlanarak eski haline döner. Sürekli aynı durumla karşılaşıyorsanız yine bios pili değiştirmenizin zamanı gelmiş demektir.
- Sistemde hatalar almaya başlarsınız: Durup dururken bir uygulama üzerinde “lisans hatası” veya işletim sisteminin düzgün çalışmamaya başlaması ile kendini belli etmeye başlar. Bu üçüncü seçenek aslında “bilgisayarımda problem mi var?” gibi dursa da, bios pili ile de alakalıdır.
- CMOS Checksum Error hataları ekrana gelir: Anakart üzerinde bulunan CMOS bataryasından kaynaklandığı düşünülse de, bios pili bittiği zaman ekranda bu hatayı alabilirsiniz.
Bios pili kaç senede biter?
Her anakart üreticisi bios pili kullanırken farklı markaları tercih edebilirler. Bu tıpkı kaliteli bir kalem pil kullanmak gibidir. O yüzden genelde bios pillerinin ortalama 7-8 yıl kullanım ömürleri olur. Ancak çok üst seviye anakart modellerinde bu süre 10 yılı rahatlıkla bulabilir.
Hiç unutmuyorum; AMD Athlon işlemcimin üzerinde takılı olduğu Asrock N68C anakartımın bios pili 12 seneyi aşmıştır gram ses etmedi. Biraz kullanım ile de alakalı olsa da, geneli uzun süreler dayanır.
Bios pilini ne zaman söküyoruz?
Bazen sistem toplama aşamasında yaptığımız overclock ayarları geçerli olmayabiliyor. Sistem siyah ekrana düşüp, sürekli aynı yerde takıldığında bios pilini sökerek işlemleri geri almak için kullanıyoruz. Bu sayede işlemler sıfırlandığı için, bilgisayara görüntü gelerek tekrar kullanıma başlayabiliyorum.
Bios pilini söktüğümde ortalama 1-2 dakika kadar beklemek yeterli oluyor. Sonra tekrar takıp kaldığınız yerden devam edebilirsiniz. Sökmek sakıncalı bir işlem oluşturmaz.
En iyi Bios pili markaları hangileri?
Günümüzde evimizde kullandığımız pek çok marka aynı zamanda bios pili de üretir. Aşağıdaki sıralamayı en iyi bios pili markaları olarak şöyle sıralayabiliriz;
- Duracell Specialty 2032
- Panasonic CR2032
- Energizer 2032
- VARTA CR2032
- COMPAQ CQ56
- Panasonic CR2032 3V
- LiCB CR2032 3V
